'विजयची काशी' : दिग्दर्शक परेश मोकाशी...

'विजयची काशी' : दिग्दर्शक परेश मोकाशी... 

एलिझाबेथ एकादशी वर १६ ११ १४ ला लिहिताना मी लिहिलं होतं....

<<यात पंढरपुरच्या गल्ल्या आहेत, टेरेसवर रहाणारं, कर्जाच्या दलदलीत बुडालेलं कुटुंब आहे, परिस्थितीमुळे चेह-यावरचं हसणं पुसलं न गेलेली  मुलं, नव-याच्या मागे संसारगाडा ओढताना त्यांची कातावलेली आई आणि हताश आजी आहे,  मुलांना मदत करणारी त्यांची मित्रमंडळी आहेत. मुंगीला मुताचा पूर अशी एक म्हण आहे त्याचा खरा अर्थ आज जास्ती कळला. निटिंग मशिनचं पाच हजार रुपयांचं कर्ज फेडायचंय इतकी क्षुल्लक बाब आहे. भांडी विकून आलेले पाचशे, कामाचे येऊ घातलेले पाचशे, स्कालरशिपचे पाचशे आणि घरातले असे मिळून तीनची सोय आहे. एलिझाबेथ विकून दोन असं पाचचं गणित बसतंय.

आईला मदत म्हणून पोरं उद्योग करतात कारण एलिझाबेथ विकायची नाहीये, ती त्याच्या वडिलांनी घरी बनवलीये. सगळी स्वप्नं कुठे खरी  होतात म्हणा. देवाच्या गावात पोरांच्या स्वप्नांचा चुराडा होतो. बघताना जीव गलबलतो.  खूप राग आला, दु:खं झालं की माणूस शांत बसतो.  त्रागा करण्याची त्याची शारीरिक, मानसिक ताकद संपते. आहेत ते तीन हजार पण गेल्यामुळे कोप-यात बसलेली आई, फुरंगटून झोपलेली पोरं ओरखडा काढतात. जगात चांगुलपणा दिसत नसला तरी तो शिल्लक असावा अशी शंका यायला अजूनही वाव आहे असं सांगणारा शेवट मोकाशी करतात. तसं गेलं तर ही छोट्या मुलांची दुनियादारी आहे. हिशोबी मदत करत नाहीत लहान मुलं.

पोरांची ग्यांग, आई, मित्राची गणिका आई सगळी पात्रं सरस, त्यांची निवड सरस. मुलांचे ढगळ कपडे, रंग उडालेलं घर, मानेची हाडं दिसणारी, साध्या साड्यातली तेलकट चेह-याची कातावलेली नंदिता धुरी पटते. खूप दिवसात निर्मळ निरागस हसला नसाल, छातीत डाव्या बाजूला हलल्यासारखं वाटलं नसेल, डोळ्यात काहीही गेलेलं नसताना डोळे पुसावेसे वाटत असतील, कंठमणी गहिवरानी हलला नसेल तर एलिझाबेथ बघाच एकदा.>>

परेश मोकाशी नवीन सिनेमा काढावा लागेल तुला आता. काय ते दळीद्री विचार तुझे. पाच हजार कर्ज? फक्तं? त्यावर सिनेमा? आग लागो तुझ्या कल्पना शक्तीला. तसाही सध्या चरित्रपटाचा ट्रेंड आहे. उगाच ते इंग्लिश नाव नको आणि, 'विजयची काशी' असं नाव सुचतंय.

परीक्षण लिहून तयार आहे, तू चित्रपट रिलीज करायच्या आधी व्हायरल करतो बघ, बक्कळ कमावशील, त्यालाच घे मेन रोलात म्हणजे गरिबाला मदत पण होईल.

१४ ११ १६

यात पॅरिसच्या गल्ल्या आहेत, टेरेसवर दारू प्यायला बसणारं, कर्जाच्या दलदलीत बुडालेलं कुटुंब आहे, परिस्थितीमुळे चेह-यावरचं हसणं पुसलं न गेलेली मुलं, नोटीशींना उत्तरं देताना त्यांचा कातावलेला वकील आणि हताश सी.ए.आहे, विज्जूला मदत करणारी त्याची मित्र नेतेमंडळी आहेत. मुंगीला मुताचा पूर अशी एक म्हण आहे त्याचा खरा अर्थ आज जास्ती कळला. एवढ्या मोठया व्यापाचं सात हजार कोटी रुपयांचं कर्ज फेडायचंय इतकी क्षुल्लक बाब आहे. शेअर विकून आलेले पाचशे, येऊ घातलेले पंधराशे, विमानं विकून येतील ते दोन हजार पाचशे, बिअर आणि दारूच्या रिकाम्या बाटल्या विकून येतील ते बाराशे आणि घरातले दागिने, शेअर्स, अनेक घरं, मालकीच्या टीमा, कॅलेंडरचे गठ्ठे विकून येतील ते असे मिळून सहाची सोय आहे.

विजूला मदत म्हणून पोरं उद्योग करतात कारण किंगफिशर विकायची नाहीये, ती त्याच्या वडिलांनी घरी बनवलीये. सगळी स्वप्नं कुठे खरी होतात म्हणा. लाचखोरीच्या गावात विजूच्या स्वप्नांचा चुराडा होतो. बघताना जीव गलबलतो.  खूप राग आला, दु:खं झालं की माणूस शांत बसतो. त्रागा करण्याची त्याची शारीरिक, मानसिक ताकद संपते. आहेत ते सहा हजार कोटी पण द्यावे लागतात की काय या भीतीने कोप-यात बसलेला विजू, फुरंगटून झोपलेली पोरं ओरखडा काढतात. जगात चांगुलपणा दिसत नसला तरी तो शिल्लक असावा अशी शंका यायला अजूनही वाव आहे असं सांगणारा शेवट मोकाशी करतात. सगळ्या इस्टेटीवर पाणी सोडून स्वतःच्याच मालकीच्या विमानात बसून पळून जाणारा विजू बघून गलबलायला होतं.

वकिलांची ग्यांग, कॅलेंडरच्या मॉडेल्स सगळी पात्रं सरस, त्यांची निवड सरस. मॉडेल्स मदत म्हणून त्यांचे कपडे काढून लिलाव करतात पण मुळातच अपुरे कपडे असल्यामुळे नगण्य रक्कम येते तेंव्हा डोळ्यात पाणी येतं. मानेची हाडं दिसणारी, बिन कपड्यातली मॉडेल्स बघताना लोक थेटरात डोळे पटापट पुसून आ वासून बघतात, ते केवळ अविस्मरणीय दृश्यं.

खूप दिवसात पॅरिसच्या गल्ल्या, रेसिंग कार्स, आयपीएलच्या टीमचा लिलाव पाहिला नसेल, कंडा मॉडेल्स बघून छातीत डाव्या बाजूला हलल्यासारखं वाटलं नसेल, डोळ्यात काहीही गेलेलं नसताना डोळे पुसावेसे वाटत असतील आणि पडद्यावरची पुष्ट ललना बघून कंठमणी हलला नसेल तर 'विजयची काशी' बघाच एकदा.

जयंत विद्वांस