मनोहर (जयंत) विद्वांस: लल्याची पत्रं (१६) …'रजनीगंधा फूल तुम्हारे… '

लल्याची पत्रं (१६) …'रजनीगंधा फूल तुम्हारे… '

ब-याच दिवसात काही पत्रं नाही. काल एका च्यानलवर लागलं होतं 'रजनीगंधा फूल तुम्हारे…'. तीच 'आनंदची जोडी. योगेश आणि सलील चौधरी. हा चित्रपट काही मी पाहिलेला नाहीये पण दोन्ही गाणी मात्रं लक्षात आहेत त्यातली. एक मुकेशचं 'कई बार युंही देखा है' आणि हे एक लताचं. स्टोरी बिरी काय माहित नाही मला त्यामुळे सिच्युएशनल आहे का हे गाणं, माहित नाही. विद्या सिन्हा काय, अमोल पालेकर काय मला खूप आवडतात असं म्हणणारा माणूस मला सापडायचाय. पण दोघांनी खूप चांगल्या चित्रपटात कामं केली आहेत, इमाने इतबारे अगदी. मला तिचा 'इन्कार' आठवतो, मुळात तो लोकांना 'मुंगडा मुंगडा'साठी आठवतो यात तिचा दोष नाही. सणसणीत शरीरयष्टीची होती ती. तिचा 'सबूत' नावाचा थ्रिलर मी बालपणी पाहिला होता, एवढा आठवत नाही
आता. पुढे कुठे गायब झाली काय माहित. असो!

या गाण्याची चाल अप्रतिम तर आहेच पण म्हणण्याचा जो स्लो स्पीड आहे ना त्यामुळे ते जास्तं चांगलं वाटतं मला. रात्रीच्या अंधारात ऐकावं हे गाणं (ती एक वेगळी यादी आहेच माझ्याकडे, डोळ्यात बोट घातलं तर दिसणार नाही अशा शांत एकांती अंधारात ऐकायच्या गाण्यांची). कोमल आणि शुद्ध असे दोन्ही गंधार आहेत त्यामुळे वेगळीच मजा येते ऐकायला. तांत्रिक भाग सोड पण अशी चाल बदलली की कानाला गोड लागतं एवढं खरं.

काही वेळा आपण नावं ऐकून गोष्टी ऐकतो, बघतो, लक्ष देतो. पण काही वेळेस असंही होतं नावं नसेनात का माहित लोकांना गाणी, गोष्टी माहित असतात. हे गाणं खूप लोकांना माहित असेल पण चित्रपट, हिरोईन, गीतकार, संगीतकार माहिती असेलंच असं नाही कारण ते समजल्यानी किंवा माहिती नसल्यानी ऐकण्याच्या आनंदात काहीही फरक पडणार नाहीये. हळूवार लिहिणं हे ऐ-यागै-याचं काम नाहीये. योगेश यात हातखंडा असलेला माणूस. माणसाला खरं तर मुक्तं जगायला किती आवडतं, पण लादलेली आणि स्वत: लादून घेतलेली बंधनं यात जमीन अस्मानाचा फरक असतो. शरीरावर हक्क सांगता येतो, मनावर? ज्याच्या त्याच्या हातात आहे ते, पण योगेश - तो म्हणतो, श्वासावर अधिकार दिलाय. क्या बात है! हे लोक असं अवघड लिहून जातात ना, आपल्या कल्पना दारिद्र्याची जाणीव करून देतात.‘कितना सुख हैं बंधन में’ ही ओळ ज्या पट्टीत म्हटलीये ना त्याला तोड नाहीये, अगदी गुपित सांगितल्यासारखी. बंधन लादून घ्यायचं आणि त्यात आनंदात रहायचं, किंबहुना त्यामुळेच जास्ती आनंद झालाय ही कल्पनाच रोमांचित करणारी आहे.

योगेश मोरपीस दौतीत बुडवून लिहितो बहुतेक. कल्पना सुद्धा हटके असतात. डोळ्यात फक्तं त्याचीच स्वप्नं घेऊन फिरतीये ती, प्रेमभावनेनी ओथंबलेला रंगबिरंगी ढग व्हायचं आणि त्याच्या अंगणात रितं व्हायचं. बाप्या माणूस बाईच्या मनातलं लिहितोय, दाद द्यायलाच हवी त्याच्या तरलतेला. विद्या सिन्हा त्या निशिगंधा इतकीच सुंदर, प्रसन्नं, ताजी दिसते. फास्ट गाण्यांपेक्षा हळुवार गाण्यांवर अभिनय करणं जरा अवघडच वाटतं मला. जागा भराव्या लागतात, टेम्पो स्लो असतो, कसब लागतं. आपल्या राशीजवळून नेपच्यून जात असेल तर दिवसभर आपण एकंच ओळ गुणगुणतो असं वाचलं होतं, आपल्या राशीत तो वस्तीलाच असावा बहुतेक.

--जयंत विद्वांस